HPV Aşısı Kimlere Yapılabilir?
Human papilloma virüsüne (HPV) karşı yeni çıkan kuadrivalan aşı sayesinde artık servikal kanser riskini (rahim ağzı kanseri), servikal displazi, vulva ve vaginanın prekanseröz lezyonları ve genital siğilleri yaşam boyu önleme şansına sahibiz. Henüz cinsel yaşamı başlamamış ergenlik çağındaki kızlara ve cinsel olarak aktif ancak henüz HPV bulaşmamış 45 yaşına kadar olan bütün kadınlara uygulanabilen bu aşı HPV ‘nin Tip 6, 11, 16 ve 18 adlı virüslerinden korunmaya yardım eden bir aşıdır.
Cinsel yaşamı başlamamış 9 yaşından itibaren bütün kızlar bu aşının birinci hedefidir. Bu yaştaki kızların meningokok konjuge aşısı ve difteri-tetanoz-boğmaca gibi diğer aşıları da yaptırması gerekir ve birlikte yapılmasının olumsuz etkisi olmadığı gösterilmiştir.
Erkek çocuklarını HPV’ye karşı aşılamanın etkinliği henuz araştırma aşamasındadır.
HPV geçişi deri-deri temasıyla gerçekleşir. Cinsel birleşme gerçekleşmese dahi örneğin el veya ağzın genital bölgeyle temasıyla da HPV bulaşabilir. Cinsel birleşme servikal kanserin (rahim ağzı kanseri) en sık bulaşma yoludur. Kondom koruyabilir ancak tam olarak etkin değildir.
ABD’de her yıl tahminen 6.2 milyon kişi HPV ile infekte olmaktadır ve yaklaşık 20 milyon kişi HPV ile infektedir. Bir araştırmaya göre tüm ABD nüfusundaki 12 yaşındaki kızların tamamının aşılanması 200.000 den fazla HPV infeksiyonunu, 100.000 anormal pap smear testini ve 3300 servikal kanser olgusunu önleyecektir. Bu konuda sağlık çalışanları kadar ailelerinde bilinçlenmesi gerekmektedir.
HPV infeksiyonlarının çoğu (yüksek riskli veya düşük riskli tip) belirtisizdir ve bağışıklık sistemi tarafından kontrol altında tutulabilir ancak çeşitli sebeplerden bağışıklık sistemince kontrol altına alınamazsa infeksiyon kendini gösterir. Yani yüksek dereceli servikal intraepitelyal neoplazi (CIN) ve invazif karsinoma ilerleme olasılığı artar. Aynı zamanda yüksek riskli HPV’nin anal, penil, skrotal, vulvar, vaginal kanserleri de arttırma olasılığı vardır.
Kalıcı enfeksiyon virüs alındıktan en az 6 hafta sonra oluşur, yıllarca fark edilmeden kalabilir ve düşük veya yüksek riskli olabilir. Yüksek risk taşıyan integre HPV artık insan DNA’sıyla birleşmiştir ve her zaman anormal Pap smear testine sebep olur. Eğer kolposkopide de saptanırsa servikal kanserin ilerlemesini engellemek için tedavi edilmelidir.
Smear testi ile servikal tarama bu denli önemli olmasına rağmen bir çok kadın malesef bu konuda bilgisizdir veya yeterince önem vermemektedir. Günümüzde düşük sosyoekonomik düzeyde, sağlık hizmetine ulaşamayan veya sağlık güvencesinden yoksun bir çok kadın yeterince izlenememektedir. Bu nedenle gelecekte servikal kansere bağlı ölüm oranlarının azaltılmasında HPV bağışıklaması yardımcı olabilecektir.